Interview Robert van der Kroft
Robert van der Kroft is de tekenaar van Claire en natuurlijk van Sjors & Sjimmie. Verder is Robert oprichter van het blad Zone 5300 wat dit jaar tien jaar bestaat. Onlangs kwam het jubileumnummer uit.
Met welke strips ben je opgegroeid?
Vooral de Belgische strips uit de jaren 50 en 60. Toen ik een jaar of zes was, woonden we een jaar een Ierland. Daar las ik ook Amerikaanse (kinder)comics als Looney Tunes. Maar weer terug in Nederland gaf ik toch de voorkeur aan bladen als Robbedoes en Kuifje. Ik heb trouwens nog steeds een abonnement op Robbedoes, al sinds 1960!
Wanneer ben je met striptekenen begonnen?
Relatief laat, pas op 17-jarige leeftijd tekende ik mijn eerste stripje, voor de schoolkrant. Een simpel stripje over een poppetje zonder lichaam: een hoofd met armen en benen. Hij leeft eigenlijk nog steeds voort als 'Droppie Water', een educatieve strip die ik onregelmatig teken voor de Unie van Waterschappen.
Hoe ben je bij Sjors & Sjimmie terecht gekomen?
Ik tekende al losse korte strips voor Pep en Sjors, waar ik via Donald Duck terecht was gekomen. Zelfde uitgeverij, zelfde gebouw, zelfde verdieping. Voor Pep en Sjors tekende ik strips in veel verschillende stijlen. Van strak gestileerd tot heel realistisch. Toen ze een nieuwe tekenaar zochten voor Sjors & Sjimmie, zagen ze in mij iemand die op de klassieke manier strips kon tekenen. Ik dacht het een jaartje of zo te proberen, maar het beviel ons allemaal zo goed, dat ik eigenlijk nooit meer ben opgehouden.
Op dit moment verschijnen er geen nieuwe verhalen van Sjors & Sjimmie. Big Balloon geeft als reden dat er geen mogelijkheden zijn van voorpubliciatie, wat het te duur maakt. Mocht Big Balloon toch met Sjors & Sjimmie kunnen doorgaan, zou je het dan ook weer oppakken?
Als ik de oude Wiroja's Sjors & Sjimmie strips onder ogen krijg, vind ik ze nog altijd heel leuk. Ze hebben een soort rebellie in zich, die niet in de Claire-strips past. Ander publiek, andere onderwerpen en andere verhoudingen binnen de strip. Het lijkt me heel leuk om me daar weer eens in te verdiepen. Ik zou ook niets liever hebben dat de strip snel weer doorging, en we weer gewoon verder konden gaan waar we gebleven waren.
Na Sjors & Sjimmie ben je met Claire begonnen, die wekelijks in Flair staat. Onlangs verscheen een nieuw album, deel 16, van Claire. Tussen dit album en het vorige album heeft veel tijd gezeten. Hoe komt dat?
Onze Vlaamse distributeur deed zijn stripstal van de hand. We zijn lang in onderhandeling geweest met verschillende nieuwe distributeurs. Dupuis, een heel goede, wilde de strip Claire alleen verspreiden als zij de nieuwe delen zelf mochten uitgeven. Voor ons ook een leuke optie, maar ze kwamen met zulke slechte condities, dat we daar echt niet op in konden gaan. We hadden in Nederland het album al wel eerder kunnen uitbrengen, maar dan krijg je weer een hoop moeilijkheden met de Belgische stripwinkeliers die ze zelf gaan importeren. We vonden het beter te wachten tot de strip in beide landen tegelijk uitgebracht kon worden. Een voordeel: er liggen nu drie delen klaar, die snel achter elkaar uitgebracht kunnen worden.
Hoe is het met je schouderblessure?
Die is voor 98% over, dank je. Ik voel nu snel aan wanneer het verkeerd zou kunnen gaan, en kan dan mijn maatregelen nemen. Het heeft wel meer dan een jaar geduurd voor het echt voorbij was. In die tijd werd de strip Claire getekend door dezelfde Spaanse studio die de latere Sjors & Sjimmie-verhalen tekende. Maar wel op een heel andere manier: ik schets het scenario voor (kleiner, op A4-formaat), de Spaanse studio zet het in potlood (groot op A3-formaat). Ik geef daarop aan wat er eventueel niet klopt, en zij inkten de pagina. Op het eindresultaat verander ik nog alles wat ik niet vind kloppen: dat zijn zo goed als alle hoofden, sommige handjes en een enkel totaal figuurtje. Dank zij internet/email kan dat allemaal snel heen en weer tussen Spanje en Nederland verzonden worden. Dat procedé beviel me zo goed, dat ook nu mijn schouder weer werkt, de Claire-strips nog steeds (voor het grootste deel) door de Spaanse studio getekend worden.
Hoe ga je te werk en met welk materiaal werk je?
Op dit moment dus wat anders dan vroeger. Ik krijg nu het scenario van Jan
van Die, hij werkt tegenwoordig samen met Evert Geradts, Wilbert kreeg het
te druk met zijn Amerikaanse avonturen.
Dat scenario schets ik op A4 formaat, soms al behoorlijk uitgewerkt zodat de
Spaanse studio goed ziet wat er op het plaatje moet komen. Dat is voor mij
eigenlijk al het echte tekenwerk. Ook de reden dat ik het niet zelf verder
uitwerk, dan zou ik diezelfde pagina nóg eens gaan zitten maken.
Daarna de route zoals in de vorige vraag beschreven.
In de computer plak ik mijn correcties op de Spaanse tekeningen. Er bestaat
daardoor ook geen origineel meer: het grootste gedeelte ligt in Spanje, dat
is per email naar mij verzonden. En mijn tekeningen hier in Nederland zijn
losse snippertjes, die precies in de Spaanse pagina's passen.
Daarna wordt in twee talen de tekst in de pagina's geplakt en ingekleurd.
Aan materialen gebruik ik een zacht vulpotlood (2B, stift 0,5 mm),
Schoellers-Hammer 4G papier, een kneedgum, zwarte tekeninkt en een tekenpen
(Gillot 1290). En tegenwoordig gebruik ik nauurlijk ook veel de computer (Macintosh) om
alles in elkaar te plakken, versturen, kleuren, enz.
Hoe lang doe je over een pagina?
Dat is tegenwoordig moeilijk aan te geven, omdat hij nu zo versnipperd samengesteld wordt. Ikzelf doe over het tekenen van een hele pagina een dag of drie. De Spaanse studio kan het in twee dagen.
Wie zijn je grote voorbeelden op tekengebied?
Een van mijn grote helden blijft nog altijd Franquin, beperkt tot Robbedoes albums 8 t/m 18, en alles wat hij in diezelfde periode nog meer tekende. Als ik op stripbeurzen naast Walthéry zit, ben ik altijd bijzonder onder de indruk van zijn live-prestaties. Zijn eerste Natasja-albums waren destijds ook een inspiratiebron.
Welke strips volg je op dit moment?
Zoals ik al vertelde heb ik nog steeds een abonnement op Robbedoes, waar nog regelmatig verrassende dingen in staan. En natuurlijk alles wat bij Zone 5300 binnenkomt. Ik kom vrijwel nooit meer in stripwinkels, en mis daardoor veel nieuwe albums. Een achterstand die ik op stripbeurzen weer probeer in te lopen. Maar dat eigenlijk lukt nooit goed.
Ben je ook een stripverzamelaar?
Al jaren niet meer, ik heb een grote verzameling stripalbums die loopt tot ongeveer 1980. Daarna is er niet vaak meer iets nieuws bijgekomen, slechts een paar albums per jaar. Plus mijn eigen meer dan 60 albums.
Wat zijn je toekomstplannen op stripgebied?
Op stripgebied loop ik al lang met het plan een strip te maken samen met een
bekend literair schrijver, wiens naam ik hier nog niet noem.
Het moet een boek worden dat leest als een strip, maar als je het uit hebt,
moet voelen alsof je een boek hebt gelezen.
Ik ga eerst een paar korte proefverhaaltjes maken, om te zien hoe je
literaire tekst kunt verweven met strips. Het wordt ook niet een
stripverhaal zoals we die nu kennen. Als de tekst vraagt om beschrijvende
tekst, dan staan er geen plaatjes. Sommige gevoelens kun je beter
beschrijven in een halve pagina tekst, dan ze in vijftig saaie tekeningetjes
proberen uit te drukken.
Het formaat zal ook anders moeten zijn, eerder boekformaat dan stripformaat.
Ook niet de standaard 44 pagina's, maar gewoon het aantal pagina's dat nodig
is om een verhaal goed te vertellen.
Geen idee of het kan, en of het werkt. Eerst de proefverhaaltjes, volgend
jaar in Zone 5300. Die zijn meteen ook een uitgangspunt voor de schrijver,
dan weet ook hij wat wel en niet mogelijk is.
Het project zou hopeloos kunnen mislukken: stripliefhebbers zullen mogelijk
te veel tekst zien, en literaire liefhebbers zien misschien veel te veel
plaatjes. Maar met wat geluk ontdek ik een heel nieuwe manier van vertellen.
De ultieme brug tussen strip en literatuur.
Met als hoofddoel de strip uit de kinder-Smurfen-hoek te krijgen. Dat
probeer ik eigenlijk al heel lang: Claire was een klein stapje, Zone 5300 al
een volgende en dit zou de definitieve stap kunnen zijn.
Copyright afbeeldingen: Robert van der Kroft. Foto: Alexandra Verburg